عنوان: مبانی نظری و پیشینه تحقیق فرسودگی شغلی

فرمت فایل: Word

تعداد صفحات: 38

فرسودگی شغلی در ابتدا به صورت مفهومی تغییرپذیر و بی­ثبات به کار گرفته شد و در مورد آن هیچ تعریف جامع و استانداردی وجود نداشت. هرچند نظریات و ایده­ها مختلفی در ارتباط با تعریف این واژه و نیز راهکارهای برای مقابله با آن ارائه شد، ولی هیچ­کدام نتوانستند به­عنوان تعریف جامع و واحد مورد پذیرش واقع شوند. درآغاز، میزان آگاهی در مورد ساختار فرسودگی شغلی و راه­های مبارزه با آن بسیار ناچیز بود؛ بنابراین افراد مختلف این واژه را به موضوعات مختلف و متفاوت نسبت می­دادند. به هرحال با تلاش محققان، یک اتفاق نظر اصلی حول محور تعریف مسلش در مورد بررسی ابعاد فرسودگی شغلی به وجود آمد و مطالعات بعدی در ارتباط با این موضوع گسترش و ارائه نظریه چندبعدی در فرسودگی شغلی منجر گردید. با بهره­گیری از این نظریه،زمینه پژوهش در فرسودگی شغلی وسعت بیشتری یافت [22].

فرسودگی شغلی در حقیقت آن نوع از افسردگی روانی است که با فشارهای روانی مربوط به شغل و محیط کار توأم گشته است و با محرک­های تنش­زایی مانند داشتن بیش از حد مراجعان در یک زمان، نداشتن وقت کافی و فقدان حمایت یا قدردانی مرتبط است. با توجه به اهمیت فرسودگی شغلی در این پژوهش سعی بر آن است، با بررسی ادبیات پژوهش، پدیده فرسودگی شغلی تبیین و مورد بررسی قرار گیرد.

روانشناسان مدت زیادی است که تلاش می­کنند فرایندی را که منجر به بی­حوصلگی، عصبانیت، کسالت و احساس مفید نبودن در محیط کار می­گردد را توصیف کنند. یکی از محیط­های ایجاد استرس و به دنبال آن فرسودگی، محیط کار است که ناشی از خستگی جسمی، ذهنی و عاطفی است. فرسودگی شغلی در جوامع امروز از جمله اختلالاتی است که در سال­های اخیر مورد توجه روانشناسان صنعتی و سازمانی و بسیاری از سازمان­های دولتی و خصوصی قرار گرفته است. درصد قابل ملاحظه­ای از افراد در سازمان­های فعال از این عوارض رنج می­برند. در برخی مطالعات انجام گرفته در این حوزه، دامنه وسیعی از مشکلات روحی و جسمی مربوط به فرسودگی مشخص شده­اند [23].

مؤسسه علمی و ایمنی سلامت[1](1988) گزارش داده است که پریشانی­های روانی و تحلیل­رفتگی جسمی و روحی جزء ده بیماری مرتبط با شغل در کشور ایالات متحده بوده است. در این گزارش آمده است که سلامت نیروی انسانی یکی از معنی­دارترین موضوع­های زمان ما به حساب می­آید. یکی از شایع­ترین مشکلاتی که بر اثر فشارهای کاری در افراد بروز می­دهد فرسودگی شغلی است که به­عنوان یک واکنش در برابر استرس­های مزمن و در پاسخ به فشارهای کاری یا سازمانی به وجود می­اید. کارکنانی که زمان و انرژی خود را صرف کمک به همگان می­کنند، به­سهولت دچار فرسودگی شغلی می­شوند و بدین ترتیب سلامت میلیون­ها نفر از انسان­ها به خطر می­افتد[24].

[1]^{Institute of Scientific Safety and Health}

فهرست مطالب

فرسودگی شغلی

تعاریف

 تاریخچه

مراحل ایجاد فرسودگی شغلی

 رویکردهای فرسودگی شغلی

رویکرد بالینی

مدل کَپنر

رویکرد تبادلی چرنیس

رویکرد روان‌شناختی ـ اجتماعی

نشانه های فرسودگی شغلی

عوامل ایجاد کننده فرسودگی شغلی

عوامل محیطی

عوامل انگیزشی

عوامل سازمانی

رابطه استرس و فرسودگی شغلی

تفاوت فرسودگي با استرس

پیشینه پژوهش­های انجام شده

منابع